| Depressie wegmediteren? |
| Gepost
door : Rick Kwekkeboom
Op: 05/12/2010 17:18 |
|
Cursussen mindfulness schieten als paddenstoelen uit de grond, onder meer om depressie tegen te gaan. Werkt dat wel, en zo ja, hoe? Westerse wetenschappers testen een oosterse meditatietechniek in de zoektocht naar een nieuwe behandeling voor depressie. Mediteren is een verzamelbegrip. Er zijn verschillende soorten meditatie en één daarvan is mindfulness. De crux is daarbij dat je met volle aandacht en zonder te oordelen moet leven in het hier en nu. Wetenschappers als Anne Speckens willen mindfulness inzetten om depressies te behandelen. Het zou mooi zijn: als je depressies kunt bestrijden met meditatie, heb je geen pillen meer nodig. Dus ook geen bijwerkingen. Je kunt pillen alleen door mindfulness vervangen als het ook werkt. Voor overtuigend bewijs heb je een wetenschappelijke aanpak nodig. Maar ja, de gevestigde wetenschappelijke orde vond dat in eerste instantie maar niets. Iets vaags en zweverigs als Boeddhisme of meditatie waren toch zeker geen geschikte onderzoeksonderwerpen? En toch: terwijl het in 1992 nog hoogst merkwaardig was om onderzoek te doen naar meditatie, verschijnen er op dit moment 35 wetenschappelijke onderzoeken naar meditatie per maand. Op het gebied van depressies zijn de uitkomsten vooralsnog positief. Een mindfulnesscursus na driemaal eerder een depressie te hebben gehad, verlaagt de kans om terug te vallen met 50 procent. Gedachtepatroon Meditatieonderzoeker Anne Speckens vertelt hoe dat kan werken: ‘Iemand met een depressie slaat bepaalde gevoelens, denkpatronen en gedragspatronen op. Als een dergelijk gevoel later weer de kop op steekt, komt dat gedachtepatroon terug en verval je weer in depressiviteit. De mindfulness-meditatie leert je de gevoelens en gedachten te accepteren, er bewust van te zijn en daarna los te laten zodat dit niet tot een nieuwe depressie leidt.’ Dat mindfulness werkt tegen terugkerende depressies is met het gedane onderzoek aangetoond, hoewel er nog wel het een en ander op dat onderzoek aan te merken is. Anne Speckens, mindfulness onderzoeker zegt hierover: ’Je ziet dat de eerste onderzoeken vaak door enthousiastelingen worden gedaan, die doen ontzettend hun best om goede resultaten te behalen. Daarnaast zijn de controlegroepen bij de gedane onderzoeken voor verbetering vatbaar. De mensen uit de controlegroep gebruikten bijvoorbeeld geen antidepressieve medicatie meer.’ Dat mindfulness-therapie beter werkt tegen een depressie dan stoppen met je medicijnen, zal niemand verbazen. Cognitieve gedragstherapie Tot nu toe is de mindfulnesstherapie nog niet wetenschappelijk vergeleken met cognitieve gedragstherapie. Dat is een andere manier om mensen met terugkerende depressie te behandelen. Deze therapie zorgt er ook voor dat mensen niet in een depressief gedachtepatroon terugvallen. Als negatieve gedachten de kop op steken, probeert cognitieve gedragstherapie die te vervangen door meer positieve gedachten om zo een depressie te voorkomen. Mindfulnesstherapie richt zich juist op acceptatie en het naast je neerleggen van die negatieve gedachten, zodat ze niet leiden tot een depressie. Het ontbreken van een wetenschappelijke vergelijking met cognitieve gedragstherapie is een zwak punt in de eerdere onderzoeken. De effectiviteit van cognitieve gedragstherapie bij het voorkomen van een nieuwe depressie is 50 procent, even hoog als die van mindfulnessmeditatie. De vraag is dan of je een ‘nieuwe’ therapie moet onderzoeken als deze niet effectiever is dan een bestaande therapie. Toch vindt Anne Speckens het onderzoek naar mindfulness een goed idee: ‘Cognitieve gedragstherapie heeft nog steeds bij 50 procent van de mensen geen effect. Deze mensen kun je misschien wel helpen met een mindfulnesscursus. Hetzelfde geldt voor de 50 procent die niet geholpen is met een mindfulnesscursus, misschien hebben die wel baat bij cognitieve gedragstherapie. Dat is nog niet bekend, maar wel interessant. Dat zou ik graag verder onderzoeken.’ Cursussen En dat is niet het enige dat nog uitgezocht moet worden: ‘Onderzoek naar een combinatie van mindfulnessmeditatie en antidepressieve medicatie, of naar verschillen tussen die twee, was ook nog niet gedaan, maar daar zijn wij nu mee bezig. Verder moeten we ook nog uitzoeken hoe we deze nieuwe therapie het beste kunnen implementeren, hoe het zit met praktische zaken als kosten, cursussen, trainers en dergelijke.’ ‘Mindfulnessmeditatie is geen wondermiddel tegen depressie,’ zegt Speckens tot slot. ‘Maar als de medicijnen niet helpen of cognitieve gedragstherapie niet aanslaat kan mindfulnessmeditatie mensen helpen met de acceptatie van negatieve gedachten, het voorkomen van een nieuwe depressie en daarmee een betere kwaliteit van leven geven.’ Rick Kwekkeboom |
| | Terug naar Topics overzicht | | Plaats een reactie| |
| |